Od Bajkowskiej do Chopina

Dzieci na początku często mają wielki zapał do nauki gry na instrumencie. Jednak z czasem tracą entuzjazm i przerywają̨ naukę, gdy odkrywają, jak trudne są nuty. Przyczyną jest notacja muzyczna, która została wymyślona dla dorosłych, przez dorosłych. Nauka gry z nut jest trudna dla dzieci, ponieważ wymaga od nich myślenia tak, jak myślą dorośli.

Naturalnym sposobem uczenia się̨ przez najmłodszych jest naśladownictwo i kreatywność. Dzieci przetwarzają̨ nowo poznaną wiedzę w swojej wyobraźni. Dlatego wszystko może stać się dla nich pretekstem do zabawy. Jednak, czy można bawić się nutami? To nie możliwe. Nuty nie zastąpią zabawek – nie da się ich przytulać jak lalek ani nie można budować z nich zamków jak z klocków. Dziecko może jedynie nauczyć się na pamięć reguł notacji muzycznej, a później powtarzać tę wiedzę podczas zajęć. Przecież̇ każde lekcja gry na instrumencie jest formą stresującego testu, który sprawdza wiedzę i umiejętności ucznia. Niestety taki sposób nauki ogranicza naturalną, dziecięcą kreatywność.

Problemy te rozwiązuje pedagogika zabawy, której Lidia Bajkowska jest prekursorką. Swoją metodę edukacji muzycznej potwierdziła naukowo w latach 1980-1981 na studiach doktoranckich na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. W 1992 r. dokonała „transpozycji” swojej metody do postaci bajki dla dzieci, w której siedem nut i pozostałe terminy muzyczne są ożywione. Stają się one bohaterami książki. Ich przygody tłumaczą całą podstawą teorię muzyki.

Uczniowie powtarzają̨ przygody tych bohaterów w formie zabaw na lekcjach muzyki – zarówno w przedszkolu czy szkole podstawowej jak i podczas indywidualnych lekcji gry na fortepianie. W ten sposób dzieci nie muszą uczyć się na pamięć ani starać się zrozumieć trudną teorię muzyki.

Same lekcje również przestają być nudne i stresujące, a stają się one atrakcyjną zabawą. Dzieci po prostu bawią się na każdej lekcji – a po jakimś czasie zaczynają grać z nut i komponować pierwsze utwory muzyczne (na początku – w jednej oktawie, w skali C-dur).

Metoda L. Bajkowskiej to jedna z najłatwiejszych, najszybszych i najefektywniejszych metod, która przygotowuje dzieci do profesjonalnej edukacji muzycznej oraz wykonywania w przyszłości każdego rodzaju muzyki – np. europejskiej muzyki klasycznej, tradycyjnej muzyki azjatyckiej lub arabskiej, muzyki rozrywkowej lub jazzu.

Metoda edukacji muzycznej Lidii Bajkowskiej ta składa się z trzech kroków. Fryderyk Chopin rozpoczynał w dzieciństwie edukację muzyczną dokładnie w ten sposób.

1. Zanim zaczął wydobywać pierwsze dźwięki z instrumentu, najpierw słuchał muzyki poważnej, gdy w domu grali mu rodzice.

2. Następnie bawił się̨ dźwiękami i uczył się gry z nut. Nie miał zajeść rytmiki w przedszkolu ani nie wybijał rytmów na bębenku. Uczył się nut – ich położenia na pięciolinii i klawiaturze fortepianu. W ten sposób zaczynał grać pierwsze utwory.

3. Wreszcie już od dzieciństwa bawił się w komponowanie pierwszych melodii i utworów.

Lidia Bajkowska naukowo odtworzyła proces pierwszego wprowadzenia Fryderyka Chopina do muzyki, który w jego wczesnym dzieciństwie poprzedzał tzw. profesjonalną edukację muzyczną. Metoda Lidii Bajkowskiej przywraca do szkolnictwa XXI wieku ten sam proces, pozwalając wszystkim dzieciom na rozwijanie swoich zainteresowań muzycznych w podobny sposób. Ponadto ta polska metoda jest rozszerzona o najnowsze osiągnięcia naukowe w pedagogice dziecięcej, które sprawdzają się od 30-40 lat w całym kraju.

Zabawa w komponowanie jest kluczowym elementem rozwoju kreatywności dzieci. Daje im wielką satysfakcję i poczucie wiary we własne możliwości. Często układanie utworów staje się ich ulubioną zabawą – bardziej wciągającą niż telewizja czy gry elektroniczne. Gdy później nauka gry z nut staje się coraz trudniejsza, dzieci rozumieją, że dzięki temu będą mogły tworzyć jeszcze piękniejsze utwory. Zabawa w komponowanie motywuje je do kontynuowania edukacji muzycznej.

Dziś gospodarki wszystkich krajów potrzebują innowacyjności, do której niezbędna jest kreatywność. Komponowanie to nie tylko rozwój talentów artystycznych dzieci. Jest to też ważne narzędzie rozwijania prawdziwej kreatywności, która w dorosłości pomoże im tworzyć innowacje – zarówno w muzyce i każdym innym zawodzie, który wybiorą.